Ուսումնական աշուն-2022

Մասնակիցներ՝ 6-րդ դասարանի սովորողներ

Բլոգումդ բացի՛ր «Իմ գրադարանը» բաժինը և կարդացածդ գրքի (գրքերի) մասին պատմելիս նշի՛ր այս բաժինը:
Լավ։

Ի՞նչ ստեղծագործություն ես կարդում այս շաբաթ (վերնագիրը, հեղինակի անունը):
Լ․ Նես

Ես այս շաբաթ կարդացել եմ և կարդում եմ Ն․ Նեսի Բալզակը։

Քեզ դուր եկած ամենահետաքրքիր հատվածը կամ արտահայտությունը:
Որ Բալզակին վերցրեցին ուրիշ մարդիկ և նրան մի քիչ տանջում էին հետո եկավ մի բարի մարդ և վերցրեց Բալզակին՝ տարավ իր տուն։

Առանձնացրո՛ւ հերոսներին, նկարագրի՛ր և բնութագրի՛ր նրանց:
Բալզակ-խելացի, լսող։
Ստեփան-իմաստուն, բարի։

Գրի՛ր կարծիք կարդացածդ ստեղծագործության մասին:
Իմ կարծիքով այդ ստեղծագործությունը շատ բարի և ուսուցողական է, որ պետք է գնահատես ինչ որ ունես, թե չէ Բալզակի նման պատմության մեջ կնկնես։

Պատմի՛ր նաև  քո աշնանային հանգստի մասին: Որտեղ էլ լինես, պատմի՛ր քո գտնվելու վայրի մասին, լուսանկարի՛ր աշնանային գեղեցիկ տեսարաններ։
Ես շաբաթվա սկզբին գնացել եմ Արատես երեք օրով։ Այնտեղ շատ լավ մաքուր օդ կար և շա՜տ գեղեցիկ էր։ Առաջին գիշերը շատ ցուրտ էր ցածր ջերմաստիճանի պատճառով։ Երկրորդ օրը մենք իմացանք, որ լինելու է արևի խավարում, բայց ցավոք կյանքը այդպիսին է։ Արևի խավարում չեղավ։ Երկրորդ գիշերը արդեն լավ քնեցինք, բայց ես չգիտեմ ինչում միայն ես վախենալու երազ տեսա։ Երրորդ օրը՝ ետ գալու օրը մենք շա՜տ գեղեցիկ և հին եկեղեցի։ Երբ նստեցինք ավտոբուս, էլ կանգառ չունեցանք և վերջապես հասանք Երևան։ մնացած չորս օրերը մենակ իջել եմ դուրս և դաս եմ արել։

Պատմի՛ր տեսածդ ֆիլմերի մասին: Ի՞նչ ֆիլմեր ես դիտել այս շաբաթվա ընթացքում:
Այս շաբաթ ես նայել եմ միայն <<Սուպեր մամա 2>>-ը։

Քեզ դուր եկած ամենահետաքրքիր հատվածը կամ արտահայտությունը:
Ինձ դուր եկավ այն հատվածը, որտեղ աղջիկների թիմը հաղթեց տղաների թմին բասկետբոլով։

Առանձնացրո՛ւ կերպարներին, նկարագրի՛ր և բնութագրի՛ր նրանց:
Կարեն-դերասան, հումորով։
Մենուա-դերասան, գող։
Ցողիկ-կռիվ փնտրող, չար։
Լիլիթ-գործակալ, կապիտան։
Սյուզի-բարի, օգնող։
Երանուհի-ուժեղ, դուխով։

Գրի՛ր կարծիք ֆիլմի մասին:
Ֆիլմը շատ հումորով էր և ուսուցողական։

Աշխատանքներդ անպայման տեղադրի՛ր բլոգումդ:
Լավ։

Խնդիրներ կրկնողության համար

19․ Խանութում կար 300կգ միրգ։ Առաջին օրը խանութը վաճառեց մրգի 30%-ը և էլի 10․կգ, երկրորդ օրը՝ առաջին օրում վաճառածի 45%-ը և էլի 5կգ, երրորդ օրը՝ մնացածի 40%-ը և էլի 20կգ, չորրորդ օրը՝ առաջին և երրորդ օրերի ընթացքում վաճառածի 20%-ը և էլի 4կգ։

1) Քանի՞ կգ միրգ վաճառեց խանութը առաջին օրը։
1. 300:100=3×30=90+10=100

2) Քանի՞ կգ միրգ վաճառեց խանութը երկրորդ օրը։
1. 100:100=1×45=45+5=50

3) Քանի՞ կգ միրգ վաճառեց խանութը երրորդ օրը։
1. 300-100-50=150:100=1,5×40=60+20=80

4) Քանի՞ կգ միրգ վաճառեց խանութը չորրորդ օրը։
1. 100+80=180:100=1,8×20=36+4=40

5) Քանի՞ կգ միրգ մնաց խանութում չորրորդ օրից հետո։
1. 300-100-50-80-40=30

6) Առաջին և երրորդ օրերի ընթացքում մրգի ո՞ր տոկոսը վաճառեց խանութը։
1. 100+80=180:300=0,6×100=60%

20. Տակառում կար 48 դույլ ջուր։ Երբ տակառից վերցրին մի քանի դույլ ջուր, այնտեղ մնաց 7 անգամ ավելի շատ ջուր, քան վերցրել էին։ Քանի՞ դույլ ջուր էին վերցրել տակառից։
1. 7+1=8
2. 48:8=6
Պատ․՝ 6 դույլ

21․ Երթուղու երկրորդ կանգառում ավտոբուս նստեցին 7 հոգի, իջան 4-ը։ Երրորդ կանգառում նստեցին 8 հոգի, իջան 13-ը, դրանից հետո ավտոբուսում մնաց 16 ուղևոր։ Քանի՞ ուղևոր էր ավտոբուս նստել առաջին կանգառում։
1․ 16+13-8+4-7=18
Պատ․՝ 18 ուղևոր

22․ Եթե Վարդանը Աշոտին տա 5 մատիտ, ապա նրանք կունենան հավասար քանակությամբ մատիտներ, իսկ եթե Աշոտը Վարդանին տա 6 մատիտ, ապա Վարդանի մոտ կլինի 3 անգամ ավելի շատ մատիտ, քան Աշոտի մոտ։ Քանի՞ մատիտ ունի յուրաքանչյուրը։
Պատ․՝ Աշոտ 17 մատիտ, Վարդան՝ 27 մատիտ

23․ Երկու դասարաններում միասին կա 52 աշակերտ։ Եթե առաջին դասարանից 3 աշակերտ տեղափոխեն երկրորդ դասարան, ապա երկրորդ դասարանում 2 աշակերտ ավելի կլինի, քան առաջինում։ Քանի աշակերտ կա յուրաքանչյուր դասարանում։
1․ 52։2=26
2.26+2=28
3.26-2=24
Պատ․՝ 28, 24

24․ Քանի՞ օրում աշակերտը կկարդա 350 էջ ունեցող գիրքը, եթե օրական կարդա 50 էջ։
350։50=7
Պատ․՝ 7 օրում

25․

1․280։14=20
2.120:20=6
Պատ․՝ 6 օր

26․
1․65-8=57
2.57:3=19

27․
1.44:2=22
2.22+13=35

28․
92:4=23

29․
1.32+7=39
2.39×4=156

30․
1.250-34=216
2.216:3=72
3.72-23=49

Իմ աշնանային հանգիստը Արատեսում

Բարև ձեզ ես Արենն եմ և ես ձեզ այսօր կպատմեմ, թե ինչպես եմ անցկացրել իմ աշնանային հանգիստը Արատեսում։ Մենք գնացինք և մեր կանգառներում շատ գեղղեցիկ և հարուստ բնություն կար։ Նաև տեսանք զարմնանահրաշ բույսեր, որոնք Երևանում չես հանդիպի։ Երբ հասանք Արատես, այնտեղ բնությունը շա՜տ հարուստ էր և լի էր ծառերով, որոնք արդեն տերևաթափ էին լինում։ Շուրջ բոլորս դեղին էր և ոսկեգույն և երբ քայլում էինք, տերևները խշխշում էին և հատկապես Արատեսում արդեն զգացվում էր ձմռան շունչը։ Դե ինչ, այսօր այսքանը, ցտեսություն։

Աղեր, կիրառումը, բաղադրությունը

Ուսումնասիրել և կարդալ հետևյալ հղումով տեղադրված ուսումնական նյութը;

Պատասխանել հարցերին՝

1.Արդյո՞ք աղերը բարդ նյութեր են:
Աղերը բարդ նյութեր են, որոնք կազմված են մետաղների ատոմներից և թթվային մնացորդներից։  

2.Թվարկե՛ք կենցաղում օգտագործվող մի քանի աղեր:
Աղերը լայն կիրառություն ունեն կենցաղում: Կերակրի աղը կամ նատրիումի քլորիդը (NaCl) անփոխարինելի է սննդի մեջ: Հրուշակեղենի և հանքային ջրերի արտադրությունում օգտագործում են նատրիումի հիդրոկարբոնատը NaHCO3` սննդի սոդան: Оճառի նաև ապակու արտադրության մեջ օգտագործվում է նատրիումի կարբոնատը Na2CO3, որը հայտնի է նաև լվացքի սոդա անվանմամբ:

3.Ո՞ր աղերն են օգտագործվում գյուղատնտեսության մեջ:
Կան աղեր, որոնք օգտագործվում են գյուղատնտեսության մեջ որպես պարարտանյութ կամ թունաքիմիկատ: Օրինակ՝ նատրիումական, կալիումական սելիտրաները պարարտանյութեր են: Իսկ պղնձի սուլֆատը՝ CuSO4-ը, թունաքիմիկատ:

Միացման և քայքայման ռեակցիաներ

Քիմիական ռեակցիաների ընթացքում սկզբնական նյութերը՝ ելանյութերը, փոխակերպվում են նոր նյութերի՝ քիմիական ռեակցիայի արգասիքների: Ելանյութերը տարբերվում են արգասիքներից իրենց բաղադրությամբ, ֆիզիկական և քիմիական հատկություններով:

 Կան քիմիական ռեակցիաների բազմաթիվ տեսակներ: Դիտարկենք դրանցից քայքայման և միացման ռեակցիաները:

Այն քիմիական ռեակցիաները, որոնց հետևանքով մեկ բարդ նյութից առաջանում են երկու կամ ավելի պարզ կամ բարդ նյութեր, կոչվում են քայքայման քիմիական ռեակցիաներ:

Քայքայման ռեակցիաների օրինակներ են՝ 

Ջրի քայքայումը

Ջուր → ջրածին + թթվածին 

2H2O→2H2+O2 

 Կրաքարի (կավճի) քայքայումը: 

Կրաքար → չհանգած կիր + ածխաթթու գազ 

 CaCO3→CaO+CO2

Այն քիմիական ռեակցիաները, որոնց հետևանքով երկու կամ ավելի նյութերից առաջանում է նոր բարդ նյութ, կոչվում են միացման քիմիական ռեակցիաներ:

Միացման ռեակցիայի օրինակ է՝

 Երկաթի սուլֆիդի առաջացումը. 

 Երկաթ + ծծումբ → երկաթի սուլֆիդ

 Fe+S→FeS

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում քայքայման:
Այն քիմիական ռեակցիաները, որոնց հետևանքով մեկ բարդ նյութից առաջանում են երկու կամ ավելի պարզ կամ բարդ նյութեր, կոչվում են քայքայման քիմիական ռեակցիաներ:

2. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում միացման:
Այն քիմիական ռեակցիաները, որոնց հետևանքով երկու կամ ավելի նյութերից առաջանում է նոր բարդ նյութ, կոչվում են միացման քիմիական ռեակցիաներ:

3. էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և  թթվածնի: Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում:
Քայքայման ռեակցաի օրինակ։

Դաս 5-Հոկտեմբերի 16-24

1. Ներկայացրե՛ք հայերի ծագման մասին պատմող հայկական ավանդազրույցը /բանավոր էջ 33-34/
Լավ։

2. Որտե՞ղ է եղել հնդեվրոպական նախահայրենիքը։
Հայաստանում։

3. Ի՞նչ կերպարով է ներկայանում Հայաստանը հին աշխարհի վեպերում և առասպելներում։
Հայաստանը համարվել է մի երկիր, որտեղից տարածվել են իմաստությունն ու արվեստը։

4. Բացատրե՛ք հետևյալ հասկացությունները, անուններն ու արտահայտությունները։

Լեզվաընտանիք-կան այնպիսի լեզուների խմբեր, որոնք հազարամյակներ առաջ եղել են մեկ մայր լեզվի բարբառներ։ Գիտնականները ցեղակից լեզուների այդպիսի խումբը անվանում են լեզվաընտանիք։

Նախալեզու-լեզվաընտանիքի մայր լեզուն է։

Մայր ժողովուրդ-մայր լեզվով կամ նախալեզվով խոսող ժողովուրդ։

Նախահայրենիք-մայր ժողովրդի սկզբնական զբաղեցրած տարածք։

Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք-այդ լեզվաընտանիքի լեզուները գործածվել են Հնդկաստանի արևելքից մինչև Եվրոպայի արևմուտք ձգվող տարացքում։

«Աստվածային սուրբ օրենքների երկիր»-Աստվածաշնչի համաձայն Աստված առաջին մարդկանց արարել է Եդեմ-դրախտում, որտեղ պահվում էին իմաստության և անմահության խորհրդանշանները։ Իսկ համաշխարհային ջրհեղեղից հետո Նոյի տապանը հանգրվանել է Արարատ լեռների վրա։

«Անմահության երկիր»—մի երկիր, որտեղից տարածվել են իմաստությունն ու արվեստը։

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 

Հիդրոքսիլ խումբ են անվանում մետաղին միացված OH խումբը:
Հիմքերն անվանվում են համապատասխան մետաղի անվանն ավելացնելով հիդրօքսիդ բառը:

Օրինակ KOH՝ կալիումի հիդրոքսիդ
NaOH՝ նատրիումի հիդրոքսիդ
Al(OH)3՝ ալյումինի հիդրոքսիդ
Fe(OH)2,Fe(OH)3՝ երկաթի հիդրոքսիդներ
Հիմքերը լինում են ջրում լուծվող և ջրում չլուծվող։ Ջրում լուծելի հիմքերն անվանում են ալկալիներ։
Ալկալիներ են KOH-ը, NaOH-ը,Ca(OH)2-ը, Ba(OH)2-ը:
Անհամեմատ ավելի մեծ է ջրում չլուծվող հիմքերի թիվը՝ Mg(OH)2, Cu(OH)2, Fe(OH)2 և այլն:

Հարցեր՝
1. Ո՞ր նյութերն են կոչվում հիմքեր:
Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 

2. Բերել կենցաղում դրանց օգտագործման օրինակներ։
KOH՝ կալիումի հիդրոքսիդ, NaOH՝ նատրիումի հիդրոքսիդ, Al(OH)3՝ ալյումինի հիդրոքսիդ, Fe(OH)2,Fe(OH)3՝ երկաթի հիդրոքսիդներ և այլն:

3. Պատրաստել փոքր ուսումնական նյութ։
Լավ։

Ամբողջ թվերի շարքը և ամբողջ թվերի համեմատումը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Երկու ամբողջ թվերից ո՞րն է ավելի մեծ:

ա) դրակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
Դրականը։

բ) բացասակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
Զրոն։

գ) դրակա՞ն թիվը, թե՞ բացասական։
Դրականը։

2) x թիվը դրակա՞ն է, թե՞ բացասական, եթե։

 ա) x > 0,
Դրական։

բ) x < 0:
Բացասական։

3) Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը։

ա) 0>-3,      դ) -1<1,         է) -13<2,

բ) -4<2,       ե) 5>-3,         ը) -1000<1,

գ) -3>-10,   զ) -16<-12,   թ) 25>-25։

4) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք փոքր են՝ 

ա) 4-ից,
3, 2, 1, 0, -1, -2, -3

բ) 0-ից,
-1, -2, -3, -4, -5, -6, -7

գ) 6-ից,
5, 4, 3, 2, 1, 0, -1

դ) -1-ից,
-2, -3, -4, -5, -6, -7, -8

ե) -5-ից,
-6, -7, -8, -9, -10, -11, -12

զ) -10-ից,
-11, -12, -13, -14, -15, -16, -17

է) 3-ից,
2, 1, 0, -1, -2, -3, -4

ը) -3-ից։
-4, -5, -6, -7, -8, -9, -10

Առաջադրանքներ(տանը)

5) Գրե՛ք հետևյալ թվերը` 

ա) աճման կարգով. 31, -1, – 7, –1, 0, –11, 24, 7, – 2 ,–6,
-11, -7, -6, -2, -1, 0, 7, 24, 31

բ) նվազման կարգով. –11, –3, –7, 12, 4, –8, –17, –30, 1, 0, 13։
13, 12, 4, 1, 0, -3, -7, -8, -11, -17, -30,

6) Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ արժեքները, որոնք աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) 0 <1< 3, գ) –4 <-3< 3, ե) –14 <-6< –5,

բ) –4 <-1< 0, դ) –5 <4< 5, զ) –28 <-23< –22։

7) Գրի՛ առեք հետևյալ պնդումները՝ օգտագործելով անհավասարությունների նշանները.

ա) 11-ը մեծ է 0-ից,+
11>0

բ) –7-ը փոքր է 0-ից,+
-7<0

գ) –10-ը բացասական թիվ է,+
Այո:

դ) 2-ը դրական թիվ է։+
Այո։

8) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք մեծ են:

ա) –3-ից,
-2, -1, 0, 1, 2, 3, 4

բ) –6-ից,
-5, -4, -3, -2, -1, 0, 1

գ) –7-ից,
-6, -5, -4, -3, -2, -1, 0

դ) 0-ից,
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

ե) 2-ից,
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

զ) 10-ից,
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17

է) –5-ից,
-4, -3, -2, -1, 0, 1, 2

ը) 5-ից։
6, 7, 8, 9, 10, 11, 12

Ուսումնական առաջին շրջան․տեխնոլոգիաի առարկա

Բարև ձեզ, ես Արենն եմ և ձեզ այսօր կպատմեմ, թե ինչ եմ արել ուսումնական առաջին շրջանին, տեխնոլոգիա առարկայից։ Ես սկզբում որ եկա, ընկերներիս հետ նկար նկարեցինք և ես նկարեցի մուլտհերոսի, որի անունը Իտաչի է։ Հետո մենք պատրաստեցինք բացիկ, որը նաև պատրաստել էին մեր հին դպրոցում։ Պատրաստել ենք կոմիքսներ, կավագործություն ենք արել, իսկ հիմա ես գրում եմ այդ մասին։ Դե ինչ այսօր այսքանը, ցտեսություն։

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) 9 սմ շառավիղ ունեցող քանի՞ գնդակ կտեղավորվի խորանարդաձև տուփում, որի կողը 108 սմ է:
1. 108:18=6
2. 6x6x6=216
Պատ․՝216սմ

2) Հետևյալ պնդումներից որո՞նք են ճիշտ:

ա) Շրջանի տրամագիծն անցնում է նրա կենտրոնով։+

բ) Շրջանի տրամագծի երկարությունը միշտ զույգ թիվ է։+

գ) Բաղադրյալ թվերի մեջ չկա ամենամեծը։+

դ) Պարզ թվերի մեջ կա ամենամեծը։—

ե) Կենտ թվի և զույգ թվի արտադրյալը կենտ թիվ է։—

3) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը:

ա) (25 ամբողջ 1/3+4 ամբողջ 8/9)։5/6 / (7+3 ամբողջ 1/6)x9 ամբողջ 3/5=425/1647
1․ 25 ամբողջ 1/3=76/3
2. 4 ամբողջ 8/9=44/9
3. 76/3+44/9=228+44/9=272/9
4. 272/9:5/6=9/272×6/5=9/136×3/5=27/680
5. 7+3 ամբողջ 1/6=10 ամբողջ 1/6=61/6
6. 9 ամբողջ 3/5=48/5
7. 61/6×48/5=61/1×8/5=488/5
8. 27/680:488/5=680/27×5/488=85/27×5/61=425/1647

բ) (13 ամբողջ 9/14-3 ամբողջ 5/7)։9/28 / (11 ամբողջ 9/10+6 ամբողջ 3/5)x25/37=1251/4900
1. 13 ամբողջ 9/14-3 ամբողջ 5/7=191/14-26-7=191-52/14=139/14
2. 139/14:9/28=14/139×28/9=392/1251
3. 11 ամբողջ 9/10+6 ամբողջ 3/5=119/10+33/5=119+66/10=185/10
4. 185/10×25/37=5/2×5/1=25/2
5. 392/1251:25/2=1251/392×2/25=1251/196×1/25=1251/4900

Լրացուցիչ(տանը)

4) Համաձուլվածքը կազմված է կապարից և երկաթից, որոնց զանգվածները հարաբերում են այնպես, ինչպես 2 ։ 7։ Որքա՞ն կապար և որքա՞ն երկաթ է պարունակում այդպիսի համաձուլվածքի կտորը, եթե նրա զանգվածը 3600 գ է։
1. 2+7=9
2. 3600:9=400
3. 2×400=800
4. 7×400=2800
Պատ․՝2800 կապար, 800 երկաթ

5) Երկու բանվոր, միասին աշխատելով, կարող են աշխատանքը կատարել 12 օրում։ Քանի՞ օրում նրանցից առաջինը միայնակ կկատարի այդ աշխատանքը, եթե երկրորդն այն կատարում է 18 օրում։
1. 1/12-1/18=3-2/36=1/36

6) Մաթեմատիկական օլիմպիադայում մասնակիցներին առաջադրվել էր 6 խնդիր։ Յուրաքանչյուր լուծված խնդրի համար մասնակիցը ստանում էր 7 միավոր, իսկ յուրաքանչյուր չլուծված խնդրի համար նրա վաստակած միավորներից հանվում էր 3 միավոր։ Քանի՞ խնդիր էր լուծել օլիմպիադայի մասնակիցը, որը հավաքել էր 22 միավոր։
1. 4×7=28
2. 28-6=22